نام فیلم آموزشی : فصل 4 زمین شناسی سوم - رواناب و حوضه ی آب ریز - سرعت آب و آب دهی .
مدرس : دکتر چلا جور .
زمین شناسی یازدهم : کاربرد دارد . ( مناسب برای کنکور های : 1398 و 1399 داخل و خارج . )
تهیه شده در : گزینه ی 2 .
باز پخش : آزمون زمین شناسی .
رود خانه
شرح : این آب جاری که شامل 2 چیز می باشد :
رواناب و رود خانه .
رواناب : بخشی از آب باران می باشد که فرصت این نمی کنه به درون زمین نفوذ کنه .
بچه ها تهران خودمون یا شهرستان هستید ، یه بارون تند میاد می بینین چه اتفاقی می افته .
اون آبی که توی خیابون ها جاری میشه اون رواناب .
حالا خودتون به من بگین شهری که کاملاً آسفالت / نفوذ نا پذیر میشه / پوشش گیاهی دیگه داره رنگ خودش از شهر می بازه / پارک که دیگه کم شده / فضا همش ساختمون سازی شده / شهر نفوذ نا پذیر میشه .
خب بارون می یاد کجا نفوذ کنه ؟ جاری میشه تو شهر .
پس یادمون باشه : 1 ) نفوذ پذیری . 2 ) پوشش گیاهی . 3 ) وجود خاک . جلوی رواناب می گیره .
باورتون نمیشه . همین سوال کنکور سراسری بود گفته بود با افزایش کدام عامل رواناب کم میشه که جواب می شد ؟ پوشش گیاهی .
با افزایش پوشش گیاهی از میزان رواناب کاسته می شود .
اما بچه ها بریم سراغ رود خانه :
ببینید قبل از این که بریم سراغ بحث رود خانه چند تا تعریف باید بلد باشین .
یه کلمه داریم به نام حوضه ی آب ریز : ( میگه ) منطقه ای که توسط رود و شاخه هاش زهکشی میشه .
بچه ها یی که می رن رشته ی ریاضی . ( عمران ) می خونن یه رشته ی فوق لیسانس بچه ها دارن به نام اصول زهکشی . ( مهندسی زهکشی )
کارشون چی ؟
کانال ها یی رو این ها حفر می کنن . شیب بندی می کنن . محاسباتشون انجام می دن . که این کانال ها آب های اضافی رو از زیر زمین پیلان و هدایت می کنن و می فرستن به جا یی که مورد نیازه ؛ به این کار می گن زهکشی . ( این جا داخل ویدیو میگه پینال و هدایت : اشاره به خرطوم فیل داره که آب با خرطومش می کشه و می فرسته با داخل دهان و سیستم گوارشیش . و یا این که چند تا فیل آب ها رو با خرطوماشون روی هم می پاشن )
پیلان در واژه نامه ی آزاد به معنی فیل .
حالا اگه بیلان هم باشه . بیلان هم که برای حوضه ی آب ریز . بیلان هم دو نوع : مثبت و منفی .
که خداوند رودخونرو به صورت یه زه کش طبیعی درست کرده .
آب از دل کوه . در یه کانالی که خدا حفرش کرده جاری میشه و به دریا ریخته میشه .
پس حوضه ی آب ریز منطقه ای که توسط یه رود خونه و شاخه هاش زهکشی میشه .
گفتم زهکشی یعنی چی :
خروج آب از زیر زمین . هدایتش توی یه کانل و رسوندنش به مقصد .
پس : رودخونه یه زهکش . ( آب از زیر زمین تویه کانل حفر میره کجا مقصد ؟ دریا . )
اما سرعت توی فیزیک خوندین . x = v . t >> مسافتی که در واحد زمان طی میشه .
حالا سرعت آب رود خون چی ؟ مسافتی که آب رود خونه در واحذ زمان طی می کنه .
حالا به من بگین بچه ها . ( سوال امتحان نهایی بوده )
سرعت آب دیدید یه شکل مقطع رود خونرو گذاشته بود گفته بود ماکزیمم سرعت آب کجا است ؟
بچه ها اگر رود خونه مستقیم بود . ماکزیمم سرعت ( وسط ، نزدیک سطح آب ) رو سطح آبم نه چون اصطحکاک با هوا داره .
امّا اگر رود خونت منحنی بود میگه از وسط به سمت دیواره ی مقعر ماکزیمم ، سرعت آب .
اما بریم سراغ تعریف دبی : حجم آب که در واحد زمان از مقطع عرضی رود خونه عبور می کنه ، به این میگن دبی .
فرمول دبی رو بلد باشین .
سرعت آب ضرب در سطح مقطع رود خونه میشه دبی .
پس بچه ها هر عاملی که باعث افزایش سرعت آب بشه صد در صد باعث افزایش دبی میشه .
حالا خودتون بگید طراح مگه نگفته که پوشش گیاهی رواناب کم می کنه . حالا پوشش گیاهی مگه جلوی سرعت آب نمی گیره پس جلوی دبی هم می گیره .
پس دبی چی شد ؟ حجم آبی که در واحد زمان از مقطع عرضی رود خونه عبور می کنه .
@quizgeologique
مدرس : دکتر چلا جور .
زمین شناسی یازدهم : کاربرد دارد . ( مناسب برای کنکور های : 1398 و 1399 داخل و خارج . )
تهیه شده در : گزینه ی 2 .
باز پخش : آزمون زمین شناسی .
رود خانه
شرح : این آب جاری که شامل 2 چیز می باشد :
رواناب و رود خانه .
رواناب : بخشی از آب باران می باشد که فرصت این نمی کنه به درون زمین نفوذ کنه .
بچه ها تهران خودمون یا شهرستان هستید ، یه بارون تند میاد می بینین چه اتفاقی می افته .
اون آبی که توی خیابون ها جاری میشه اون رواناب .
حالا خودتون به من بگین شهری که کاملاً آسفالت / نفوذ نا پذیر میشه / پوشش گیاهی دیگه داره رنگ خودش از شهر می بازه / پارک که دیگه کم شده / فضا همش ساختمون سازی شده / شهر نفوذ نا پذیر میشه .
خب بارون می یاد کجا نفوذ کنه ؟ جاری میشه تو شهر .
پس یادمون باشه : 1 ) نفوذ پذیری . 2 ) پوشش گیاهی . 3 ) وجود خاک . جلوی رواناب می گیره .
باورتون نمیشه . همین سوال کنکور سراسری بود گفته بود با افزایش کدام عامل رواناب کم میشه که جواب می شد ؟ پوشش گیاهی .
با افزایش پوشش گیاهی از میزان رواناب کاسته می شود .
اما بچه ها بریم سراغ رود خانه :
ببینید قبل از این که بریم سراغ بحث رود خانه چند تا تعریف باید بلد باشین .
یه کلمه داریم به نام حوضه ی آب ریز : ( میگه ) منطقه ای که توسط رود و شاخه هاش زهکشی میشه .
بچه ها یی که می رن رشته ی ریاضی . ( عمران ) می خونن یه رشته ی فوق لیسانس بچه ها دارن به نام اصول زهکشی . ( مهندسی زهکشی )
کارشون چی ؟
کانال ها یی رو این ها حفر می کنن . شیب بندی می کنن . محاسباتشون انجام می دن . که این کانال ها آب های اضافی رو از زیر زمین پیلان و هدایت می کنن و می فرستن به جا یی که مورد نیازه ؛ به این کار می گن زهکشی . ( این جا داخل ویدیو میگه پینال و هدایت : اشاره به خرطوم فیل داره که آب با خرطومش می کشه و می فرسته با داخل دهان و سیستم گوارشیش . و یا این که چند تا فیل آب ها رو با خرطوماشون روی هم می پاشن )
پیلان در واژه نامه ی آزاد به معنی فیل .
حالا اگه بیلان هم باشه . بیلان هم که برای حوضه ی آب ریز . بیلان هم دو نوع : مثبت و منفی .
که خداوند رودخونرو به صورت یه زه کش طبیعی درست کرده .
آب از دل کوه . در یه کانالی که خدا حفرش کرده جاری میشه و به دریا ریخته میشه .
پس حوضه ی آب ریز منطقه ای که توسط یه رود خونه و شاخه هاش زهکشی میشه .
گفتم زهکشی یعنی چی :
خروج آب از زیر زمین . هدایتش توی یه کانل و رسوندنش به مقصد .
پس : رودخونه یه زهکش . ( آب از زیر زمین تویه کانل حفر میره کجا مقصد ؟ دریا . )
اما سرعت توی فیزیک خوندین . x = v . t >> مسافتی که در واحد زمان طی میشه .
حالا سرعت آب رود خون چی ؟ مسافتی که آب رود خونه در واحذ زمان طی می کنه .
حالا به من بگین بچه ها . ( سوال امتحان نهایی بوده )
سرعت آب دیدید یه شکل مقطع رود خونرو گذاشته بود گفته بود ماکزیمم سرعت آب کجا است ؟
بچه ها اگر رود خونه مستقیم بود . ماکزیمم سرعت ( وسط ، نزدیک سطح آب ) رو سطح آبم نه چون اصطحکاک با هوا داره .
امّا اگر رود خونت منحنی بود میگه از وسط به سمت دیواره ی مقعر ماکزیمم ، سرعت آب .
اما بریم سراغ تعریف دبی : حجم آب که در واحد زمان از مقطع عرضی رود خونه عبور می کنه ، به این میگن دبی .
فرمول دبی رو بلد باشین .
سرعت آب ضرب در سطح مقطع رود خونه میشه دبی .
پس بچه ها هر عاملی که باعث افزایش سرعت آب بشه صد در صد باعث افزایش دبی میشه .
حالا خودتون بگید طراح مگه نگفته که پوشش گیاهی رواناب کم می کنه . حالا پوشش گیاهی مگه جلوی سرعت آب نمی گیره پس جلوی دبی هم می گیره .
پس دبی چی شد ؟ حجم آبی که در واحد زمان از مقطع عرضی رود خونه عبور می کنه .
@quizgeologique
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
نام فیلم آموزشی : فصل 4 زمین شناسی سوم - رواناب و حوضه ی آب ریز - سرعت آب و آب دهی .
مدرس : دکتر چلا جور .
زمین شناسی یازدهم : کاربرد دارد . ( مناسب برای کنکور های : 1398 و 1399 داخل و خارج . )
تهیه شده در : گزینه ی 2 .
باز پخش : آزمون زمین شناسی .
@quizgeologique
مدرس : دکتر چلا جور .
زمین شناسی یازدهم : کاربرد دارد . ( مناسب برای کنکور های : 1398 و 1399 داخل و خارج . )
تهیه شده در : گزینه ی 2 .
باز پخش : آزمون زمین شناسی .
@quizgeologique
نام فیلم : فیلم آموزشی زمین لرزه چیست ؟
تولید فیلم محتوا توسط : ایرنا .
باز انتشار : آزمون زمین شناسی .
مورد استفاده : زمین شناسی یازدهم ، زمین شناسی سوم ، زمین شناسی چهارم ، زمین شناسی پایه ، زمین شناسی عمومی .
( فیلم آموزشی و درس کوتاه زمین شناسی یاردهم )
زمین لرزه ، نتیجه ی آزاد شدن نا گهانی انرژی از داخل پوسته ی زمین است که امواج آن در نزدیکی سطح زمین به صورا ارتعاش و گاهی جا به جایی زمین آشکار می شود .
زمین لرزه ها توسط دستگاه زلزله سنج یا لرزه نگار ثبت می شود .
برای به دست آوردن معیاری برای مقایسه و سنجش زمین لرزه ها از بزر گای زلزله استفاده می شود ؛ که آن را با در نظر گرفتن دامنه ی نوسان ها روی لرزه نگار محاسبه می کنند .
امّا با چه مقیاسی :
اولین مقیاس بزرگا ( ریش تر ) میزان انرژی آزاد شده در زلزله را نشان می دهد .
و توسط چارلز ریش تر و بنو گوتنبرگ در سال 1935 برای زلزله های جنوب کالیفرنیا تأیید شد .
نکته ی مهم در هر زلزله این است که فقط و فقط یک بزرگا دارد و بزرگا با فاصله از محل وقوع زلزله تغییر نمی یابد .
زلزله های کم تر از 4 ریشتر بار ها در طول سال اتفاق می افتد امّا توسط انسان حس نمی شود و خطری نیز به همراه ندارد .
در مقابل ، زلزله های بالای 7 ریش تر چندان شایع نیستند و با افزایش شدت زلزله اثر تخریبی آن نیز افزایش می یابد .
میزان انرژی رسیده به هر نقطه از سطح زمین به عواملی هم چون :
1 ) عمق زلزله .
2 ) جنس خاک .
3 ) و ... بستگی دارد .
و از همین رو خسارت های وارده در زمین لرزه های دارای درجه ی یک سان ممکن است بسیار متفاوت باشد .
در نتیجه ریش تر مقیاس کاملی برای توصیف همه جانبه ی زمین لرزه نیست . ( نکته ی خیلی مهم )
این جاست که سخن از مؤلفه ی دیگری به میان می آید . ( شدت زمین لرزه )
شدت زمین لرزه ، که از روی آثار خرابی ها و تأثیراتی که زمین لرزه بر انسان و تأسیسات سطحی می گذارد مشخص می شود .
و شدت زمین لرزه با معیار دوازده ( 12 ) گانه به نام مر کالی توصیف می شود .
این مقیاس کاملاً حالت کیفی و توصیفی دارد و از عدد 1 که نمایش گر ارتعاشات بسیار ضعیف و غیر محسوس است شروع و به عدد 12 که شدت خرابی آن فاجعه آمیز است ختم می شود .
@quizgeologique
تولید فیلم محتوا توسط : ایرنا .
باز انتشار : آزمون زمین شناسی .
مورد استفاده : زمین شناسی یازدهم ، زمین شناسی سوم ، زمین شناسی چهارم ، زمین شناسی پایه ، زمین شناسی عمومی .
( فیلم آموزشی و درس کوتاه زمین شناسی یاردهم )
زمین لرزه ، نتیجه ی آزاد شدن نا گهانی انرژی از داخل پوسته ی زمین است که امواج آن در نزدیکی سطح زمین به صورا ارتعاش و گاهی جا به جایی زمین آشکار می شود .
زمین لرزه ها توسط دستگاه زلزله سنج یا لرزه نگار ثبت می شود .
برای به دست آوردن معیاری برای مقایسه و سنجش زمین لرزه ها از بزر گای زلزله استفاده می شود ؛ که آن را با در نظر گرفتن دامنه ی نوسان ها روی لرزه نگار محاسبه می کنند .
امّا با چه مقیاسی :
اولین مقیاس بزرگا ( ریش تر ) میزان انرژی آزاد شده در زلزله را نشان می دهد .
و توسط چارلز ریش تر و بنو گوتنبرگ در سال 1935 برای زلزله های جنوب کالیفرنیا تأیید شد .
نکته ی مهم در هر زلزله این است که فقط و فقط یک بزرگا دارد و بزرگا با فاصله از محل وقوع زلزله تغییر نمی یابد .
زلزله های کم تر از 4 ریشتر بار ها در طول سال اتفاق می افتد امّا توسط انسان حس نمی شود و خطری نیز به همراه ندارد .
در مقابل ، زلزله های بالای 7 ریش تر چندان شایع نیستند و با افزایش شدت زلزله اثر تخریبی آن نیز افزایش می یابد .
میزان انرژی رسیده به هر نقطه از سطح زمین به عواملی هم چون :
1 ) عمق زلزله .
2 ) جنس خاک .
3 ) و ... بستگی دارد .
و از همین رو خسارت های وارده در زمین لرزه های دارای درجه ی یک سان ممکن است بسیار متفاوت باشد .
در نتیجه ریش تر مقیاس کاملی برای توصیف همه جانبه ی زمین لرزه نیست . ( نکته ی خیلی مهم )
این جاست که سخن از مؤلفه ی دیگری به میان می آید . ( شدت زمین لرزه )
شدت زمین لرزه ، که از روی آثار خرابی ها و تأثیراتی که زمین لرزه بر انسان و تأسیسات سطحی می گذارد مشخص می شود .
و شدت زمین لرزه با معیار دوازده ( 12 ) گانه به نام مر کالی توصیف می شود .
این مقیاس کاملاً حالت کیفی و توصیفی دارد و از عدد 1 که نمایش گر ارتعاشات بسیار ضعیف و غیر محسوس است شروع و به عدد 12 که شدت خرابی آن فاجعه آمیز است ختم می شود .
@quizgeologique
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
نام فیلم : فیلم آموزشی زمین لرزه چیست ؟
تولید فیلم محتوا توسط : ایرنا .
باز انتشار : آزمون زمین شناسی .
مورد استفاده : زمین شناسی یازدهم ، زمین شناسی سوم ، زمین شناسی چهارم ، زمین شناسی پایه ، زمین شناسی عمومی .
( فیلم آموزشی و درس کوتاه زمین شناسی یاردهم )
@quizgeologique
تولید فیلم محتوا توسط : ایرنا .
باز انتشار : آزمون زمین شناسی .
مورد استفاده : زمین شناسی یازدهم ، زمین شناسی سوم ، زمین شناسی چهارم ، زمین شناسی پایه ، زمین شناسی عمومی .
( فیلم آموزشی و درس کوتاه زمین شناسی یاردهم )
@quizgeologique
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
فیلم کوتاه اینکلوژن ( سیال در گیر در کانی آمتیست )
آمیتیست ( به انگلیسی : Amethyst ) با فرمول شیمیایی ( SiO2 ) نوع بنفش کوارتز ، از کانی های سیلیکاتی ماگمایی می باشد و نوعی جواهر است .
کانی آمتیست : یک نوع کانی سیلیکاتی ماگمایی می باشد . ( Tip Importnat )
@quizgeologique
آمیتیست ( به انگلیسی : Amethyst ) با فرمول شیمیایی ( SiO2 ) نوع بنفش کوارتز ، از کانی های سیلیکاتی ماگمایی می باشد و نوعی جواهر است .
کانی آمتیست : یک نوع کانی سیلیکاتی ماگمایی می باشد . ( Tip Importnat )
@quizgeologique
چگونه می توانیم سیلاب را در آبرفت ها ذخیره کنیم ؟ ( فیلم آموزشی ) .
( زمین شناسی سوم + چهارم + یازدهم )
شرح :
وقتی از ذخیره ی آب درون زمین صحبت می کنیم ، بیش تر منظورمون آبی هست که در آبرفت ها ذخیره شده است .
و معمولاً با زدن چاه یا قنات آب رو برداشت می کنیم .
برای این که بدونیم آب چگونه ذخیره میشه در آبرفت های درشت دانه بایستی به سراغ مخروط افکنه بریم .
مخروط افکنه ، یک حجم بزرگی است که معمولاً به شکل نیم دایره هست و گوه ای شکل مقطعش و در محل تقاطع کوهستان و دشت ایجاد میشه .
واسطه ی ایجاد اون معمولاً رود خانه یا نهری است که از کوهستان به سمت دشت جاری میشه و تدریجاً مواد معلق و آواری رو با خودش به همراه میاره و در محدوده ی دشت ته نشین می کنه .
این رسوب گذاری معمولاً با متعادل شدن یک کوه و فرسایش اون همراه است .
در بعضی از جا ها حتی روی مخروط افکنه کشاورزی می کنن ؛ به خاطر آب زیاد موجود در اون مخروط های افکنه .
اندازه ی بعضی از مخروط های افکنه می تونه در حد و اندازه ی یک کشور مثل کویت باشه .
مخروط افکنه چه طور تشکیل میشه :
همان طوری که در فیلم مشاهده می کنید وقتی که یک منبع مواد تخریبی رو به سمت یک سطح مسطح هدایت می کنه مواد آواری و تخریبی درشت تر ، نزدیک تر به محل منبع آب و مواد تخریبی ریز تر دور تر ته نشین می کنه .
وقتی بر روی نقشه های توپوگرافی یک مخروط افکنه رو بررسی می کنیم .
شاهد خطوط موازی ای هستیم که معمولاً خطوط تراز یا خطوط توپوگرافیک معروف هستند .
که در این نقشه اختلاف خطوط هم تراز 5 متر هست .
درباره ی دانش مدیریت آب های زیر زمینی و در حقیقت مدیریت آب خوان که تحت عنوان آب خوان داری شناخته میشه خطوط تراز اهمیت پیدا می کنن .
وقتی سیلاب میاد آب گل آلود رو با خودش میاره که قدرت تخریبی بیش تری معمولاً داره .
و برای این که قدرت تخریبی رو کاهش بدیم بایستی سرعت آب رو کاهش بدیم .
در آب خوان داری کاری که اول انجام میشه این هست که در مسیر یک مسیر یا رود خانه ی سیلابی قدرت مند که داره همین طور آب گل آلود رو به سمت دشت می فرسته ابتدا یک سد انحرافی ایجاد می کنیم .
سد انحرافی باعث میشه که سرعت آب گرفته بشه . ( نکته ی کنکوری و عموی زمین شناسی )
بعد آب رو به مسیر جدیدی منتقل می کنیم .
به مسیری که در این جا یک کانال هست که کانال آرامش یا حوض چه ی آرامش هم به اون گفته میشه .
و وقتی حوض چه ی آرامش از آب پر شد ، آب اون با سرعت کم تری بر روی دشت روان میشه .
برای این که از این آب بهره برداری بیش تری رو بکنیم ؛ منطقه ای رو مشخص می کنیم و در روی زمین شیار ها یی رو یا کانال ها یی رو ایجاد می کنیم و این کانال ها دروازه ها یی دارن که آب می تونه از طریق اون ها وارد اون شیار ها بشه .
الآن بخشی از یک مخروط افکنه رو می بینید که به موازات حوض چه ی آرامش تعدادی کانال یا شیار کشیده شده که این شیار ها همشون روی خطوط تراز هستند و آب وقتی در اون ها پر میشه به سمت شیار پایینی راه پیدا می کنه .
و دو مرتبه هر کانال یا شیاری که پر بشه باز به سمت پایینی و نهایتاً وقتی که تمام اون منطقه از آب سیراب شد و دیگه امکان جذب وجود نداشت آب مازاد از طریق یک کانال نهایی دو مرتبه به مسیر یا رود خانه بر می گرده .
حالا سوالی که برای ما وجود داره این است که آب چگونه جذب زمین میشه و در آبرفت تجمع پیدا می کنه که بشه از اون استفاده کرد ؟ ( سوال امتحانی همه ی پایه های زمین شناسی )
وقتی آب وارد حوض چه ی آرامش میشه و حوض چه ی آرامش از آب پر میشه مازاد آبی که وجود داره روان میشه بر روی دشت و میره به سمت کانال بعدی که در حقیقت یک شیار دیگر هست که در روی زمین کشیده شده .
این شیار ها امکان جذب آب رو فراهم می کنن .
حالا ممکن این سوال پیش بیاد که در حد واسط میان این شیار ها آب چگونه جذب زمین میشه ؟
یکی از راه ها بسیار طبیعی هست و نیازی به کار انسان نداره چرا که یک موجود سخت پوست کوچک به نام خر خاکی تمام مشکل رو حل می کنه .
خر خاکی وقتی که میاد رسوبات و خاک رو سوراخ می کنه عملاً باعث افزایش تراوایی خاک میشه و سوراخ ها و تونل ها یی که درون خاک ایجاد کرده تدریجاض میزان تراوایی خاک رو افزایش می دن و به هنگام اومدن سیلاب آب وارد این سوراخ ها و تونل ها میشه و زمین رو از این طریق سیراب می کنه و تریجاً می بینیم که تخلخلی وجود داره که میان ذرات خاک .
یعنی اون نقطه های سفیدی که مشاهده می کنید آرام آرام به وسیله ی آب پر میشه و هر چه قدر که میزان سیلاب بیش تری رو جذب کرده باشیم سطح سفره ی آب زیر زمینی بالا تر میاد .
@quizgeologique
( زمین شناسی سوم + چهارم + یازدهم )
شرح :
وقتی از ذخیره ی آب درون زمین صحبت می کنیم ، بیش تر منظورمون آبی هست که در آبرفت ها ذخیره شده است .
و معمولاً با زدن چاه یا قنات آب رو برداشت می کنیم .
برای این که بدونیم آب چگونه ذخیره میشه در آبرفت های درشت دانه بایستی به سراغ مخروط افکنه بریم .
مخروط افکنه ، یک حجم بزرگی است که معمولاً به شکل نیم دایره هست و گوه ای شکل مقطعش و در محل تقاطع کوهستان و دشت ایجاد میشه .
واسطه ی ایجاد اون معمولاً رود خانه یا نهری است که از کوهستان به سمت دشت جاری میشه و تدریجاً مواد معلق و آواری رو با خودش به همراه میاره و در محدوده ی دشت ته نشین می کنه .
این رسوب گذاری معمولاً با متعادل شدن یک کوه و فرسایش اون همراه است .
در بعضی از جا ها حتی روی مخروط افکنه کشاورزی می کنن ؛ به خاطر آب زیاد موجود در اون مخروط های افکنه .
اندازه ی بعضی از مخروط های افکنه می تونه در حد و اندازه ی یک کشور مثل کویت باشه .
مخروط افکنه چه طور تشکیل میشه :
همان طوری که در فیلم مشاهده می کنید وقتی که یک منبع مواد تخریبی رو به سمت یک سطح مسطح هدایت می کنه مواد آواری و تخریبی درشت تر ، نزدیک تر به محل منبع آب و مواد تخریبی ریز تر دور تر ته نشین می کنه .
وقتی بر روی نقشه های توپوگرافی یک مخروط افکنه رو بررسی می کنیم .
شاهد خطوط موازی ای هستیم که معمولاً خطوط تراز یا خطوط توپوگرافیک معروف هستند .
که در این نقشه اختلاف خطوط هم تراز 5 متر هست .
درباره ی دانش مدیریت آب های زیر زمینی و در حقیقت مدیریت آب خوان که تحت عنوان آب خوان داری شناخته میشه خطوط تراز اهمیت پیدا می کنن .
وقتی سیلاب میاد آب گل آلود رو با خودش میاره که قدرت تخریبی بیش تری معمولاً داره .
و برای این که قدرت تخریبی رو کاهش بدیم بایستی سرعت آب رو کاهش بدیم .
در آب خوان داری کاری که اول انجام میشه این هست که در مسیر یک مسیر یا رود خانه ی سیلابی قدرت مند که داره همین طور آب گل آلود رو به سمت دشت می فرسته ابتدا یک سد انحرافی ایجاد می کنیم .
سد انحرافی باعث میشه که سرعت آب گرفته بشه . ( نکته ی کنکوری و عموی زمین شناسی )
بعد آب رو به مسیر جدیدی منتقل می کنیم .
به مسیری که در این جا یک کانال هست که کانال آرامش یا حوض چه ی آرامش هم به اون گفته میشه .
و وقتی حوض چه ی آرامش از آب پر شد ، آب اون با سرعت کم تری بر روی دشت روان میشه .
برای این که از این آب بهره برداری بیش تری رو بکنیم ؛ منطقه ای رو مشخص می کنیم و در روی زمین شیار ها یی رو یا کانال ها یی رو ایجاد می کنیم و این کانال ها دروازه ها یی دارن که آب می تونه از طریق اون ها وارد اون شیار ها بشه .
الآن بخشی از یک مخروط افکنه رو می بینید که به موازات حوض چه ی آرامش تعدادی کانال یا شیار کشیده شده که این شیار ها همشون روی خطوط تراز هستند و آب وقتی در اون ها پر میشه به سمت شیار پایینی راه پیدا می کنه .
و دو مرتبه هر کانال یا شیاری که پر بشه باز به سمت پایینی و نهایتاً وقتی که تمام اون منطقه از آب سیراب شد و دیگه امکان جذب وجود نداشت آب مازاد از طریق یک کانال نهایی دو مرتبه به مسیر یا رود خانه بر می گرده .
حالا سوالی که برای ما وجود داره این است که آب چگونه جذب زمین میشه و در آبرفت تجمع پیدا می کنه که بشه از اون استفاده کرد ؟ ( سوال امتحانی همه ی پایه های زمین شناسی )
وقتی آب وارد حوض چه ی آرامش میشه و حوض چه ی آرامش از آب پر میشه مازاد آبی که وجود داره روان میشه بر روی دشت و میره به سمت کانال بعدی که در حقیقت یک شیار دیگر هست که در روی زمین کشیده شده .
این شیار ها امکان جذب آب رو فراهم می کنن .
حالا ممکن این سوال پیش بیاد که در حد واسط میان این شیار ها آب چگونه جذب زمین میشه ؟
یکی از راه ها بسیار طبیعی هست و نیازی به کار انسان نداره چرا که یک موجود سخت پوست کوچک به نام خر خاکی تمام مشکل رو حل می کنه .
خر خاکی وقتی که میاد رسوبات و خاک رو سوراخ می کنه عملاً باعث افزایش تراوایی خاک میشه و سوراخ ها و تونل ها یی که درون خاک ایجاد کرده تدریجاض میزان تراوایی خاک رو افزایش می دن و به هنگام اومدن سیلاب آب وارد این سوراخ ها و تونل ها میشه و زمین رو از این طریق سیراب می کنه و تریجاً می بینیم که تخلخلی وجود داره که میان ذرات خاک .
یعنی اون نقطه های سفیدی که مشاهده می کنید آرام آرام به وسیله ی آب پر میشه و هر چه قدر که میزان سیلاب بیش تری رو جذب کرده باشیم سطح سفره ی آب زیر زمینی بالا تر میاد .
@quizgeologique
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
چگونه می توانیم سیلاب را در آبرفت ها ذخیره کنیم ؟ ( فیلم آموزشی ) .
( زمین شناسی سوم + چهارم + یازدهم )
@quizgeolgique
( زمین شناسی سوم + چهارم + یازدهم )
@quizgeolgique
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
حفاری افقی جهت دار HDD . ( فیلم کوتاه ) .
عبور کابل ها یا لوله های تاسیسات شهری و خارج شهری از زیر ساختمان ها ، خیابان ها ، رودخانه ها یا موانع دیگر ، یکی از معضلات پیمان کاران در حین اجرای آنها است که نیاز به حفاری ترانشه های طویل ، تخریب بناها و بستن راه های ارتباطی داشته و هزینه های اجرا را بسیار بالا می‌برد .
استفاده از سیستم های حفاری افقی جهت دار که قابلیت کنترل جهت گمانه را در حین حفاری دارند بهترین راه حل جهت عبور کابل ها و لوله ها از زیر موانع با کم ترین هزینه ، زمان و بدون تخریب می باشد .
لینک منبع : تجهیزات حفاری چرخ پارسی .
@quizgeologique
عبور کابل ها یا لوله های تاسیسات شهری و خارج شهری از زیر ساختمان ها ، خیابان ها ، رودخانه ها یا موانع دیگر ، یکی از معضلات پیمان کاران در حین اجرای آنها است که نیاز به حفاری ترانشه های طویل ، تخریب بناها و بستن راه های ارتباطی داشته و هزینه های اجرا را بسیار بالا می‌برد .
استفاده از سیستم های حفاری افقی جهت دار که قابلیت کنترل جهت گمانه را در حین حفاری دارند بهترین راه حل جهت عبور کابل ها و لوله ها از زیر موانع با کم ترین هزینه ، زمان و بدون تخریب می باشد .
لینک منبع : تجهیزات حفاری چرخ پارسی .
@quizgeologique
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
بررسی کانی های مهم . ( دکتر چلا جور ) ( فیلم کوتاه آموزشی ) ( 1 )
بررسی کانی های کائولن ، کلسیت ، ژیپس . ( دکتر چلا جور ) .
@quizgeologique
بررسی کانی های کائولن ، کلسیت ، ژیپس . ( دکتر چلا جور ) .
@quizgeologique
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
بررسی کانی های مهم . ( دکتر چلا جور ) ( فیلم کوتاه آموزشی ) ( 2 )
بررسی کانی های میکا ، هالیت ، گالن ، اکسید آهن .
@quizgeologique
بررسی کانی های میکا ، هالیت ، گالن ، اکسید آهن .
@quizgeologique
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
بررسی کانی های مهم . ( دکتر چلا جور ) ( فیلم کوتاه آموزشی ) ( 3 )
بررسی کانی های پیروکسن ، آمفیبول ، فلد سپات .
@quizgeologique
بررسی کانی های پیروکسن ، آمفیبول ، فلد سپات .
@quizgeologique
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
بررسی کانی های مهم . ( دکتر چلا جور ) ( فیلم کوتاه آموزشی ) ( 4 )
بررسی کانی کوارتز . + تمرین آموزشی .
@quizgeologique
بررسی کانی کوارتز . + تمرین آموزشی .
@quizgeologique
چرا دیگر برای اندازه گیری زلزله از ریش تر استفاده نمی کنند ؟ ( سولماز مهاجر )
سولماز مهاجر ، پژوهش گر زمین شناسی ، دانش گاه توبین گن آلمان .
06 بهمن 1396 . 26 ژانویه ی 2018 .
بر سر مقیاس (( ریش تر )) چه آمد ؟ از چه زمانی و چرا دیگر در زبان علم از آن برای سنجش زلزله استفاده نمی‌کنند ؟
در حال حاضر زلزله در سراسر دنیا با مقیاس بزرگا ( MW ) سنجیده می شود .
اما چرا واحد (( ریش تر )) از دور خارج شده است ؟
جواب ساده این است که (( بزرگا )) با دقت بیش تر بزرگی زمین لرزه را اندازه می‌‌‌گیرد و به همین دلیل جای گزین ریش تر شده است .
ریش تر چه اشکالی داشت که باید جای گزین می‌شد ؟
با ریش تر تنها از روی دامنه ی بلند ترین موج لرز ها ، بزرگی زلزله را محاسبه می کردند .
هیچ اطلاعات دیگری از امواج زلزله در نظر گرفته نمی شد .
در واقع ریش تر تنها بزرگی زلزله و کانون زلزله را نشان می‌داد .
زمانی که چارلز ریش تر در سال ۱۹۳۵ این واحد را ابداع کرد ، خودش قبول داشت که واحد ریشتر هیچ مشخصه ی فیزیکی اساسی را اندازه نمی‌گیرد .
ریش تر بیش تر برای مطالعه ی زلزله‌های مخصوص گسل‌های جنوب ایالت کالیفرنیای آمریکا کار برد داشت ؛ جایی که چارلز ریش تر کار می‌کرد . ( در اون محدوده کار می کرد ) .
با بیش تر شدن ایستگاه های لرزه نگاری در دنیا مشخص شد که مقیاس ریش تر تنها برای زمین لرزه ها یی با فرکانس مشخص و در جغرافیایی با فواصل محدود کار آیی دارد .
برای اندازه گیری بزرگی زلزله ، مقیاس های جدیدی ( مثل : دو مقیاس بزرگای امواج حجمی و بزرگای امواج سطحی ) تعریف شد اما هر کدام از این مقیاس ها هم برای محدوده ی فرکانس مشخص و نوع خاصی از سیگنال زلزله کار برد دارد .
راه چاره ی زلزله شناسان برای بر طرف کردن محدودیت های مقیاس های مختلف ، در سال ۱۹۷۰ پیدا شد ؛ زمانی که به اتفاق تصمیم گرفتند از واحد (( بزرگا )) استفاده کنند .
با استفاده از این مقیاس ، متخصصان دیگر به بررسی یک دامنه از امواج زلزله اکتفا نمی کنند .
بل که اطلاعات بیش تری را که از دستگاه های زلزله نگار می گیرند در محاسباتشان منظور می کنند تا به عددی برسند که مُعرف بزرگی زلزله است .
علاوه بر این ، بزرگا مشخص می‌کند که چه مقدار انرژی برای تولید امواج ثبت شده لازم است .
بزرگا هم چنین با در نظر گرفتن فاکتور های زیر اندازه بزرگی زلزله را تعیین می کند :
1 + منطقه ی گسیختگی گسل .
2 + میزان جنبایی گسل . ( جنبایی : از جنبیدن می یاد . قوه ی حرکت ) : میزان جنب و جوش گسل .
3 + نیروی فشار وارد شده به گسل . وقتی میزان این فشار ( فشار وارده به گسل ) از حد تحمل سنگ های پوسته در سطح گسل بیش تر شد ( همون نیرو ، نیروی وارده ی بیش تر ) ، گسل به لغزش در می آید .
چنین لغزشی زلزله است .
مقیاس بزرگا انواع موج‌های زلزله را در برمی‌گیرد به این معنا که کل انرژی آزاد شده توسط زلزله را نشان می دهد .
مرکالی ؛ واحد اندازه‌گیری :
تا به‌حال تنها راجع به (( بزرگی )) زلزله صحبت کردیم .
اما دانش مندان ، (( قدرت یا شدت )) زلزله را با واحد دیگری به نام (( مرکالی )) اندازه می گیرند .
مقیاس مرکالی در واقع قدرت تخریب یک زلزله را نشان می دهد که علاوه بر بزرگی زلزله ، تأثیر لرزش زلزله روی مردم و سازه های ساخت بشر را در نظر می گیرد .
باید دانست که بزرگی زلزله همیشه با شدت ( قدرت تخریب ) زلزله رابطه ی مستقیم ندارد .
مثلاً در زلزله ها یی که در فوریه ی ۲۰۱۰ با بزرگای ۸.۸ در شیلی اتفاق افتاد ۷۰۸ نفر کشته شدند در حالی که در همان سال در زلزله ی هاییتی به بزرگای ۷ بیش از ۲۰۰ هزار نفر کشته شدند . ( tip important )
حالا آیا معنای این حرف ها این است که برای درک و توصیف بزرگی یک زلزله باید مقیاس جدید یاد بگیریم ؟ خیر .
برای زلزله های متوسط ( بزرگای تقریباً ۵ ) داده های واحد بزرگا خیلی مشابه ریش تر است اما بزرگا برای زلزله‌های بزرگ تر از ۵ بسیار دقیق تر است .
سوالی که پیش می‌آید این است که برای زلزله‌های دوران فعلی باید از چه مقیاسی استفاده کرد ؟ به‌راحتی بگویید زلزله‌هایی به بزرگی ۷ رخ داده بدون این که نامی از ریش تر ببرید .
@quizgeologique
سولماز مهاجر ، پژوهش گر زمین شناسی ، دانش گاه توبین گن آلمان .
06 بهمن 1396 . 26 ژانویه ی 2018 .
بر سر مقیاس (( ریش تر )) چه آمد ؟ از چه زمانی و چرا دیگر در زبان علم از آن برای سنجش زلزله استفاده نمی‌کنند ؟
در حال حاضر زلزله در سراسر دنیا با مقیاس بزرگا ( MW ) سنجیده می شود .
اما چرا واحد (( ریش تر )) از دور خارج شده است ؟
جواب ساده این است که (( بزرگا )) با دقت بیش تر بزرگی زمین لرزه را اندازه می‌‌‌گیرد و به همین دلیل جای گزین ریش تر شده است .
ریش تر چه اشکالی داشت که باید جای گزین می‌شد ؟
با ریش تر تنها از روی دامنه ی بلند ترین موج لرز ها ، بزرگی زلزله را محاسبه می کردند .
هیچ اطلاعات دیگری از امواج زلزله در نظر گرفته نمی شد .
در واقع ریش تر تنها بزرگی زلزله و کانون زلزله را نشان می‌داد .
زمانی که چارلز ریش تر در سال ۱۹۳۵ این واحد را ابداع کرد ، خودش قبول داشت که واحد ریشتر هیچ مشخصه ی فیزیکی اساسی را اندازه نمی‌گیرد .
ریش تر بیش تر برای مطالعه ی زلزله‌های مخصوص گسل‌های جنوب ایالت کالیفرنیای آمریکا کار برد داشت ؛ جایی که چارلز ریش تر کار می‌کرد . ( در اون محدوده کار می کرد ) .
با بیش تر شدن ایستگاه های لرزه نگاری در دنیا مشخص شد که مقیاس ریش تر تنها برای زمین لرزه ها یی با فرکانس مشخص و در جغرافیایی با فواصل محدود کار آیی دارد .
برای اندازه گیری بزرگی زلزله ، مقیاس های جدیدی ( مثل : دو مقیاس بزرگای امواج حجمی و بزرگای امواج سطحی ) تعریف شد اما هر کدام از این مقیاس ها هم برای محدوده ی فرکانس مشخص و نوع خاصی از سیگنال زلزله کار برد دارد .
راه چاره ی زلزله شناسان برای بر طرف کردن محدودیت های مقیاس های مختلف ، در سال ۱۹۷۰ پیدا شد ؛ زمانی که به اتفاق تصمیم گرفتند از واحد (( بزرگا )) استفاده کنند .
با استفاده از این مقیاس ، متخصصان دیگر به بررسی یک دامنه از امواج زلزله اکتفا نمی کنند .
بل که اطلاعات بیش تری را که از دستگاه های زلزله نگار می گیرند در محاسباتشان منظور می کنند تا به عددی برسند که مُعرف بزرگی زلزله است .
علاوه بر این ، بزرگا مشخص می‌کند که چه مقدار انرژی برای تولید امواج ثبت شده لازم است .
بزرگا هم چنین با در نظر گرفتن فاکتور های زیر اندازه بزرگی زلزله را تعیین می کند :
1 + منطقه ی گسیختگی گسل .
2 + میزان جنبایی گسل . ( جنبایی : از جنبیدن می یاد . قوه ی حرکت ) : میزان جنب و جوش گسل .
3 + نیروی فشار وارد شده به گسل . وقتی میزان این فشار ( فشار وارده به گسل ) از حد تحمل سنگ های پوسته در سطح گسل بیش تر شد ( همون نیرو ، نیروی وارده ی بیش تر ) ، گسل به لغزش در می آید .
چنین لغزشی زلزله است .
مقیاس بزرگا انواع موج‌های زلزله را در برمی‌گیرد به این معنا که کل انرژی آزاد شده توسط زلزله را نشان می دهد .
مرکالی ؛ واحد اندازه‌گیری :
تا به‌حال تنها راجع به (( بزرگی )) زلزله صحبت کردیم .
اما دانش مندان ، (( قدرت یا شدت )) زلزله را با واحد دیگری به نام (( مرکالی )) اندازه می گیرند .
مقیاس مرکالی در واقع قدرت تخریب یک زلزله را نشان می دهد که علاوه بر بزرگی زلزله ، تأثیر لرزش زلزله روی مردم و سازه های ساخت بشر را در نظر می گیرد .
باید دانست که بزرگی زلزله همیشه با شدت ( قدرت تخریب ) زلزله رابطه ی مستقیم ندارد .
مثلاً در زلزله ها یی که در فوریه ی ۲۰۱۰ با بزرگای ۸.۸ در شیلی اتفاق افتاد ۷۰۸ نفر کشته شدند در حالی که در همان سال در زلزله ی هاییتی به بزرگای ۷ بیش از ۲۰۰ هزار نفر کشته شدند . ( tip important )
حالا آیا معنای این حرف ها این است که برای درک و توصیف بزرگی یک زلزله باید مقیاس جدید یاد بگیریم ؟ خیر .
برای زلزله های متوسط ( بزرگای تقریباً ۵ ) داده های واحد بزرگا خیلی مشابه ریش تر است اما بزرگا برای زلزله‌های بزرگ تر از ۵ بسیار دقیق تر است .
سوالی که پیش می‌آید این است که برای زلزله‌های دوران فعلی باید از چه مقیاسی استفاده کرد ؟ به‌راحتی بگویید زلزله‌هایی به بزرگی ۷ رخ داده بدون این که نامی از ریش تر ببرید .
@quizgeologique